Historie
In het jaar 1585 is de Academia van Vrieslant in Franeker gesticht. Na Leiden, kon de Academie zich de oudste universiteit van Nederland noemen, waar theologie, rechten, vrije kunsten en medicijnen gedoceerd werden. Er werd gekozen voor de standplaats Franeker, dat in de Middeleeuwen een belangrijk bestuurscentrum was.
Al snel groeide de Academie en werden er bekwame hoogleraren aangetrokken, die op hun beurt weer veel studenten aantrokken tot ver buiten de grenzen van Nederland. Met de komst van de universiteit naar Franeker kon Friesland zich 2 eeuwen lang het academische hoogtepunt in de Noordelijke Nederlanden noemen!
In de loop van de achttiende eeuw raakte de universiteit echter in een neerwaartse spiraal: goede professoren werden weggekocht door Leiden of Groningen en namen studenten in hun kielzog mee. Het was uiteindelijk Napoleon die de Franeker Academie ophief.
Bekende alumni van de Academie zijn onder andere Eise Eisinga, Petrus Camper en Willem IV vorst van Oranje-Nassau.
De Gemeente Franekeradeel, de Campus Fryslân van de Rijksuniversiteit Groningen, de Protestantse Gemeente Franeker en de Stichting Beheer Diaconale Goederen Franeker (als eigenaar van de Botniastins) hebben elkaar gevonden in de gezamenlijke ambitie om tot heropening van de Franeker Academie te komen. In oktober 2017 is hiertoe een intentieverklaring getekend wat op 13 maart 2018 resulteerde in de oprichting van de Stichting Academie van Franeker, compleet met een zevenkoppig bestuur. Er werden vier domeinen ingericht die nauw aansluiten bij de faculteiten van weleer, namelijk Letter & Geest, Recht & Omgeving, Mens & Gezondheid en Natuur & Techniek.
De Academie van Franeker geeft op een eigentijdse wijze gestalte aan het universitaire verleden van Franeker door wetenschappelijk onderzoek en onderwijs te stimuleren en te faciliteren in Franeker en Noordwest-Fryslân, in samenwerking met de Campus Fryslân van de Rijksuniversiteit Groningen. Zij biedt onder andere publiekscolleges aan en creëert werkgroepen. Haar activiteiten worden gebundeld in een educatief centrum in samenwerking met onderwijsinstellingen, bedrijfsleven en maatschappelijke instellingen in de regio, waarbij schaal en behoeften van Fryslân, en in het bijzonder Noord- west-Fryslân, centraal.
Waarom de Academie?
Dit is een prachtig passende plek om wederom opleidingen aan te bieden op academisch niveau! De Commissie Bij en Nascholing KNMT regio Friesland biedt u post-academisch onderwijs aan vanuit deze universiteit. Op 18 mei jl gaf dr Erik van der Meij ons een lezing over ‘afwijkingen op een röntgenfoto zoals wij die tegenkomen in de praktijk’ en op 5 oktober 2021 geeft dr James J.R. Huddleston Slater ons een lezing over ‘Ai, waar komt die pijn vandaan?’.